Els (Witte/Grauwe)

Wil jij een Els (Witte/Grauwe) planten? Dan vind je hier alle informatie die je nodig hebt over hoe je de Els (Witte/Grauwe) het beste kunt planten, en over het snoeien en verzorgen van je Els (Witte/Grauwe).

Terug naar overzicht

Algemene kenmerken van een Els (Witte/Grauwe)

De witte els, grauwe els of grijze els (Alnus incana) is een boom die behoort tot de berkenfamilie (Betulaceae). De boom komt van nature voor in Noord- en Midden-Europa, Noord-Amerika en West-Azië. In Nederland is deze boom niet inheems; mogelijk komt de soort oorspronkelijk voor langs enkele rivier- en beekdalen in het centrale en oostelijke deel van het land, maar dit is niet goed te bevestigen.

Kenmerken

Hoe plant je een Els (Witte/Grauwe)

De els kun je rustig laten groeien. Als solitair zal haar schoonheid volop tot haar recht komen. Je kunt ook elzen in een rij als windkering planten en dan in een vrij vroeg stadium knotten. Als struikvorm zullen zij goede diensten doen. Elzen groeien snel en vermeerderen zich enorm, als de zaden in vochtige grond terechtkomen.

Hoe oogst je een Els (Witte/Grauwe)

Kunnen goed geknot worden, net als wilgen.

Verzorgen en snoeien van je Els (Witte/Grauwe)

Elsen kunnen, net als wilgen, geknot worden. Hierdoor kunnen ze redelijk klein gehouden worden. De boom hoeft niet perse gesnoeid te worden maar dan groeit hij uit tot een grotere boom. De grootte is dus afhankelijk van het onderhoud.

Waar groeit een Els (Witte/Grauwe)

Op voedselrijke en mineraalrijke bodems groeit deze lichtminnende boomsoort het best. Ook zuurstofarme bodemomstandigheden, bv. bij langdurige overstromingen, kan zwarte els goed overleven.

Algemeen

Origine	Inheems
Boomtype	Loofboom

Lengte en leeftijd

Lengte in ca. 10 jaar	7 tot 20 Meter
Voortplantingsrijp in hoeveel jaar	3 tot 100 Jaar
Maximale leeftijd	100 tot 125 Jaar
Benodigde ruimte	6 tot 10m2
Groeisnelheid

Vermeerdering

Voortplantingsmethode	Te knotten (sliet is circa 2m)
Verspreidingssnelheid/vermeerdering
Boom is zelfbestuivend	Nee

Snoeiperiode

Deze boom is bladhoudend	Nee
Zomer	Niet snoeien in de zomer
Winter	januari tot maart
Bladvormen	Eirond
Gemakkelijk te snoeien	Ja

Kenmerken Bast zaailing (50-200cm)

Lenticellen	Ja
Kleur

Kenmerken Knop (50-200cm)

Kleur
Knop stand	Afwisselend
Knop vorm	Puntig

Overige

Wortel	Diep en breed wortelend
Bloei	Heeft vruchten
Windgevoeligheid	Niet gevoelig voor (zee)wind

Ziektes

Is gevoelig voor de volgende ziekten

Informatie niet beschikbaar

Oogst/herkenning in de winter

Een grijzere bast en donkerdere knoppen dan de paarse knoppen van de zwarte els.

Geschikte grondsoorten voor de Els (Witte/Grauwe)

In dit overzicht kun je terugvinden in welke soorten grond de Els (Witte/Grauwe) het beste groeit.

Grondsoort	Geschiktheid
Lichte klei
Zware klei
Zand
Veen
Leem
Moerig op zand
Lichte zavel
Zware zavel

Geschikte waterstand voor de Els (Witte/Grauwe)

Een (grond)watertrap geeft aan hoe diep het grondwater doorgaans onder het maaiveld staat. Hoe hoger het Romeinse cijfer, hoe dieper het grondwater staat.

III

VII

VIII

Geschikte zuurtegraad voor de Els (Witte/Grauwe)

Elke grondsoort heeft een bepaalde zuurtegraad, gemeten in pH-waarden. De Els (Witte/Grauwe) kun je planten in een bodem die valt in dit bereik:

0.0

0.5

1.0

1.5

2.0

2.5

3.0

3.5

4.0

4.5

5.0

5.5

6.0

6.5

7.0

7.5

8.0

8.5

9.0

Voedingsbehoefte Els (Witte/Grauwe)

Sommige bodemsoorten bieden meer voedselrijkdom dan andere.

1.0

1.5

2.0

2.5

3.0

3.5

4.0

4.5

5.0

5.5

6.0

6.5

7.0

7.5

8.0

8.5

9.0

1.	Zeer voedselarme bodem
2.	Zeer voedselarme tot voedselarme bodem
3.	Voedselarme bodem
4.	Voedselarme tot matig voedselrijke bodem
5.	Matig voedselrijk bodem
6.	Matig voedselrijk tot voedselrijke bodem
7.	Voedselrijke bodem
8.	Uitgesproken voedselrijke bodem
9.	Zeer uitgesproken voedselrijke bodem

Vochtigheid

Staat Els (Witte/Grauwe) graag met zijn wortels in extreem droge (1.0) of natte (9.0) bodem?

1.0

1.5

2.0

2.5

3.0

3.5

4.0

4.5

5.0

5.5

6.0

6.5

7.0

7.5

8.0

8.5

9.0

1.	Extreem droge bodems
2.	Extreem droge tot droge bodems
3.	Droge bodems
4.	Droge tot droge/vochtige bodems
5.	Droge/vochtige bodems
6.	Droge/vochtige tot vochtige bodems
7.	Vochtige bodems
8.	Vochtige tot natte bodems
9.	Natte bodems

Lichtbehoefte van de Els (Witte/Grauwe)

De Els (Witte/Grauwe) gedijt het beste onder deze lichtomstandigheden.

Zon

Half-schaduw

Bij welke streek past deze boomsoort?

0 = niet ingevuld, 1 = ongeschikt, 5 = zeer geschikt

Streek	Geschiktheid
Wadden en noordelijke duinstreek (duinstreek ten noorden van Bergen): TEXEL
Drents Plateau en Friese Wouden: SMILDE
Friese en Groningse zeeklei: FRANEKER EN LOPPERSUM
Friese Meren tot Weerribben: SNEEK EN GIETHOORN
Reestdal: OUD-AVEREERST
Vechtdal: OMMEN
IJsseldal: DEVENTER
Regge en Sallandse Heuvelrug: NIJVERDAL
Twente: DENEKAMP
Achterhoek: WINTERSWIJK
Gelderse Poort en Pannerden (Oostelijke Rijn: Millingerwaard, Ooijpolder tot Arnhem): LOO
Rijk van Nijmegen (Stuwwallen m.u.v. Rijn en Maas): BERG EN DAL
Brabantse Maasstreek: HAARSTEEG
Limburgse Maasstreek: TEGELEN
Brabantse zandgronden: BREDA EN EINDHOVEN
De Peel: VENHORST
Limburgs heuvelland: VALKENBURG
Zeeuwse zandgronden: BURGH-HAAMSTEDE
Zuidwestelijke zeekleipolders (Zeeuwse en Zuid-Hollandse zeekleipolders): ACHTHUIZEN
Laaglandrivieren (Rotterdam, Dordrecht, de Lek, de Betuwe): ALBLASSERDAM EN ECHTELD
Centrale stuwwallen (Het Gooi, Utrechtse Heuvelrug, Veluwe en Gelderse Vallei): HILVERSUM EN OTTERLO
IJsselmeerpolders en Zuiderzeedijken: DRONTEN
Hollands en Utrechts laagveengebied: BROEK IN WATERLAND EN NIEUWKOOP
West-Friesland: SPANBROEK
Kalkrijke Hollandse duinstreek: VELSEN-NOORD EN WASSENAAR
Kop van Overijssel

Toe te passen in landschappen

0 = niet ingevuld, 1 = ongeschikt, 5 = zeer geschikt

Landschap	Geschiktheid
Voedselbos
Haag
Heg
Bos
Voederhaag
Achtertuin
Kleine achtertuin
Solitair
Houtwal

Cultuurhistorische waarde

0 = niet ingevuld, 1 = laag, 9 = hoog

Insecten

Hoeveel insecten leven er gemiddeld op deze boom/plant?	141
Welke insecten groepen leven op deze boom/plant?
Zijn er insecten afhankelijk van deze soort?	Nee
Welke soorten insecten zijn er afhankelijk van deze boom/plant?

Vogels

Gemiddeld aantal vogels per boom/plant?
Welke vogel groepen leven op deze boom/plant?
Zijn er vogels afhankelijk van deze soort?	Nee
Welke soorten vogels zijn er afhankelijk van deze boom/plant?	sijs

Zoogdieren

Gemiddeld aantal zoogdieren per boom/plant?
Welke zoogdier groepen leven op deze boom/plant?
Zijn er zoogdieren afhankelijk van deze soort?	Nee
Welke soorten zoogdieren zijn er afhankelijk van deze boom/plant?

Bloeiperiode

Zomer

februari tot maart

Boomsoorten

Boomsoorten waarbij deze boom graag staat

Geschikt voor zoogdieren?

giftig, 1 = ongeschikt, 5 = zeer geschikt

Zoogdier	Geschiktheid
Paard
Mens
Bevers
Dassen
Eekhoorn
Fret
Geit
Herbivore knaagdieren
Hert
Hond
Kat
Kip
Koe
Muis
Ree
Schaap
Varken
Vossen
Zwijn

Toelichting

Eetbaarheid

Giftig: Deze boom of struik is giftig voor zoogdieren en absoluut ongeschikt om te eten.

Zeer ongeschikt: Deze boom of struik is ongeschikt voor consumptie door zoogdieren en kan schadelijk zijn.
Ongeschikt: Deze boom of struik is meestal ongeschikt voor consumptie door zoogdieren en kan nadelige effecten hebben.
Matig geschikt: Deze boom of struik is in beperkte mate geschikt als voedsel voor zoogdieren, mogelijk met bepaalde risico's of beperkingen.
Geschikt: Deze boom of struik is over het algemeen geschikt als voedsel voor zoogdieren, met weinig tot geen risico's.
Zeer geschikt: Deze boom of struik is zeer geschikt als voedsel voor zoogdieren, veilig en van hoge voedingswaarde.

Stoffenbinder

Welke stoffen kunnen worden gebonden of opgenomen?

CO2

Fijnstof

CO2