Wilg (Bittere)

Wil jij een Wilg (Bittere) planten? Dan vind je hier alle informatie die je nodig hebt over Wilg (Bittere) en ook hoe je de Wilg (Bittere) het beste kunt planten, snoeien en verzorgen.

Terug naar overzicht

Algemene kenmerken van een Wilg (Bittere)

De Bittere wilg (Salix purpurea) is een plant uit de wilgenfamilie (Salicaceae). De soort komt van nature voor in grote delen van Europa en West-Azië. Het is een struik of boom die 2–6 m hoog wordt. De bladeren zijn 2-8 × 1–2 cm groot. In tegenstelling tot de meeste andere wilgensoorten zijn de bladen vaak tegenoverstaand in plaats van afwisselend geplaatst. De bladeren zijn vlak onder de top het breedst en aan de onderzijde blauwgroen.

De bloei van de wilg begint al vroeg in het voorjaar nog voordat het blad verschijnt, met stuifmeel en nectar producerende katjes die paarsachtig van kleur zijn. Voor de vroeg vliegende insecten een belangrijke voedselbron, want in die tijd bloeit er nog maar weinig. Deze insecten trekken op hun beurt weer vogels aan die op zoek zijn naar voedsel. De katjes van de meeste andere soorten zijn wit, geel of groen.

Het sap van de bast en bladeren is bitter, dit is voor sommige dieren een reden om het eten van de soort te vermijden.

Kenmerken

Hoe plant je een Wilg (Bittere)

Slieten 30-40 cm diep in de grond steken. Een andere optie is om de slieten eerst in water te laten wortelen en daarna te planten.

Hoe oogst je een Wilg (Bittere)

Slieten van bestaande struiken snoei en/of zagen. Liefst met schuine kant.

Verzorgen en snoeien van je Wilg (Bittere)

De boom/struik blijft relatief klein en kan daarom over het algemeen met rust gelaten worden. De wilg kan elk jaar helemaal teruggesnoeid worden om hem klein te houden.

Waar groeit een Wilg (Bittere)

Bittere wilgen groeien het best op zonnige plaatsen op vochtige tot vrij natte, matig voedselrijke, kalkrijke, vaak humusarme grond (zand, leem, stenige grond en klei).

En komt het meest voor in bossen (grienden en moerasbossen), bosranden, waterkanten (rivieroevers, o.a. in grindbedden langs de Maas), natte ruigten, afgravingen (zand- en kleigroeven), uiterwaarden en zeeduinen (natte duinvalleien).

Bittere wilg is een kalkminnende soort. De meest natuurlijke standplaats is te vinden op de grindbedden van de Maas. Langs andere rivieren is het vaak onduidelijk of de soort er van nature voorkomt. Mogelijk is Bittere wilg op een aantal plaatsen aangevoerd met kalksteenblokken, verwerkt in de oeverbeschoeiing. Op een aantal plaatsen langs de Schelde zijn bittere wilgen aangetroffen langs gedeelten zonder oeverbeschoeiing (Oude Schelde, Bornem) of op plaatsen waar de soort al sinds meer dan 100 jaar bekend is (Heusden). Hier en daar groeit Bittere wilg in moerasbosjes waar moeraskalk aanwezig is. Ook dat zijn mogelijk natuurlijke vindplaatsen. Veruit de meeste Bittere wilgen zijn echter relicten van voormalige griendcultuur.

Algemeen

Origine	Inheems
Boomtype	Loofboom

Lengte en leeftijd

Lengte in ca. 10 jaar	1 tot 3 Meter
Voortplantingsrijp in hoeveel jaar	10 tot 20 Jaar
Maximale leeftijd	40 tot 100 Jaar
Benodigde ruimte als solitair	tot m2
Groeisnelheid

Vermeerdering

Boom is zelfbestuivend	Nee
Voortplantingsmethode	Te stekken (stek is tussen de 5 en 50cm) Te knotten (sliet is circa 2m) Maakt zaailingen
Voortplantingssnelheid

Voortplantingssnelheid

1. Zeer lage voortplantingssnelheid. Plant verspreidt zich bijna niet, heeft weinig zaden of vegetatieve verspreiding (bijv. bomen met zware zaden).

2. Lage voortplantingssnelheid. Verspreiding via beperkte zadenproductiel of specifieke omstandigheden vereist

3. Gemiddelde voortplantingssnelheid. Regelmatige verspreiding, afhankelijk van ! wind, water of dieren, met gematigde snelheid (bijv. Paardenbloem).

4. Hoge voortplantingssnelheid. Veel zaden en meerdere verspreidingsstrategieen (wind, vogels, vegetatief). Koloniseert snel open plekken

5. Zeer hoge voortplantingssnelheid. Invasieve soorten die zich explosief verspreiden over grote afstanden (bijv. Japanse duizendknoop).

Snoeiperiode

Deze boom is bladhoudend	Nee
Zomer	juni tot juli
Winter	november tot februari
Bladvormen	Lancetvormig
Gemakkelijk te snoeien	Nee

Kenmerken Bast zaailing (50-200cm)

Lenticellen	Ja
Kleur

Kenmerken Knop (50-200cm)

Kleur
Knop stand	Tegenoverstaand
Knop vorm	Rond

Overige

Wortel	Informatie niet beschikbaar
Bloei	Heeft katjes
Windgevoeligheid	Niet gevoelig voor (zee)wind

Ziektes

Is gevoelig voor de volgende ziekten

Watermerkziekte (Wilg)

Oogst/herkenning in de winter

Paarsachtige katjes in vroege voorjaar, paars/rode knoppen in winter, roodbruine twijgen.

Lichtbehoefte van de Wilg (Bittere)

De Wilg (Bittere) gedijt het beste onder deze lichtomstandigheden.

Zon

Half-schaduw

Geschikte grondsoorten voor de Wilg (Bittere)

In dit overzicht kun je terugvinden in welke soorten grond de Wilg (Bittere) het beste groeit.

Grondsoort	Geschiktheid
Lichte klei
Zware klei
Zand
Veen
Leem
Moerig op zand
Lichte zavel
Zware zavel

Geschikte waterstand voor de Wilg (Bittere)

Een (grond)watertrap geeft aan hoe diep het grondwater doorgaans onder het maaiveld staat. Hoe hoger het Romeinse cijfer, hoe dieper het grondwater staat.

III

VII

VIII

Geschikte zuurtegraad voor de Wilg (Bittere)

Elke grondsoort heeft een bepaalde zuurtegraad, gemeten in pH-waarden. De Wilg (Bittere) kun je planten in een bodem die valt in dit bereik:

0.0

0.5

1.0

1.5

2.0

2.5

3.0

3.5

4.0

4.5

5.0

5.5

6.0

6.5

7.0

7.5

8.0

8.5

9.0

Voedingsbehoefte Wilg (Bittere)

Sommige bodemsoorten bieden meer voedselrijkdom dan andere.

1.0

1.5

2.0

2.5

3.0

3.5

4.0

4.5

5.0

5.5

6.0

6.5

7.0

7.5

8.0

8.5

9.0

1.	Zeer voedselarme bodem
2.	Zeer voedselarme tot voedselarme bodem
3.	Voedselarme bodem
4.	Voedselarme tot matig voedselrijke bodem
5.	Matig voedselrijk bodem
6.	Matig voedselrijk tot voedselrijke bodem
7.	Voedselrijke bodem
8.	Uitgesproken voedselrijke bodem
9.	Zeer uitgesproken voedselrijke bodem

Vochtigheid

Staat Wilg (Bittere) graag met zijn wortels in extreem droge (1.0) of natte (9.0) bodem?

1.0

1.5

2.0

2.5

3.0

3.5

4.0

4.5

5.0

5.5

6.0

6.5

7.0

7.5

8.0

8.5

9.0

1.	Extreem droge bodems
2.	Extreem droge tot droge bodems
3.	Droge bodems
4.	Droge tot droge/vochtige bodems
5.	Droge/vochtige bodems
6.	Droge/vochtige tot vochtige bodems
7.	Vochtige bodems
8.	Vochtige tot natte bodems
9.	Natte bodems

Bij welke streek past deze boomsoort?

0 = niet ingevuld, 1 = ongeschikt, 5 = zeer geschikt

Streek	Geschiktheid
Vechtdal: OMMEN
Laaglandrivieren (Rotterdam, Dordrecht, de Lek, de Betuwe): ALBLASSERDAM EN ECHTELD
Wadden en noordelijke duinstreek (duinstreek ten noorden van Bergen): TEXEL
Drents Plateau en Friese Wouden: SMILDE
Friese en Groningse zeeklei: FRANEKER EN LOPPERSUM
Friese Meren tot Weerribben: SNEEK EN GIETHOORN
Reestdal: OUD-AVEREERST
IJsseldal: DEVENTER
Regge en Sallandse Heuvelrug: NIJVERDAL
Twente: DENEKAMP
Achterhoek: WINTERSWIJK
Gelderse Poort en Pannerden (Oostelijke Rijn: Millingerwaard, Ooijpolder tot Arnhem): LOO
Rijk van Nijmegen (Stuwwallen m.u.v. Rijn en Maas): BERG EN DAL
Brabantse Maasstreek: HAARSTEEG
Limburgse Maasstreek: TEGELEN
Brabantse zandgronden: BREDA EN EINDHOVEN
De Peel: VENHORST
Limburgs heuvelland: VALKENBURG
Zeeuwse zandgronden: BURGH-HAAMSTEDE
Zuidwestelijke zeekleipolders (Zeeuwse en Zuid-Hollandse zeekleipolders): ACHTHUIZEN
Centrale stuwwallen (Het Gooi, Utrechtse Heuvelrug, Veluwe en Gelderse Vallei): HILVERSUM EN OTTERLO
IJsselmeerpolders en Zuiderzeedijken: DRONTEN
Hollands en Utrechts laagveengebied: BROEK IN WATERLAND EN NIEUWKOOP
West-Friesland: SPANBROEK
Kalkrijke Hollandse duinstreek: VELSEN-NOORD EN WASSENAAR
Kop van Overijssel

Toe te passen in landschappen

0 = niet ingevuld, 1 = ongeschikt, 5 = zeer geschikt

Landschap	Geschiktheid
Voedselbos
Haag
Heg
Bos
Voederhaag
Achtertuin
Kleine achtertuin
Solitair
Houtwal

Cultuurhistorische waarde

0 = niet ingevuld, 1 = laag, 9 = hoog

Insecten

Hoeveel insecten leven er gemiddeld op deze boom/plant?	450
Welke insecten groepen leven op deze boom/plant?	Bijen Zweefvliegen Kevers Wespen Hommels
Wordt deze soort als waardplant voor insecten gebruikt?	Nee
Voor welke insecten is deze soort een waardplant?	Bittere wilggalwesp

Vogels

Gemiddeld aantal vogels per boom/plant?
Welke soorten vogels leven van deze boom/plant??	Tjiftjaffen

Zoogdieren

Gemiddeld aantal zoogdieren per boom/plant?
Welke soorten zoogdieren leven op deze boom/plant?
Zijn er zoogdieren afhankelijk van deze soort?	Nee
Welke soorten zoogdieren zijn er afhankelijk van deze boom/plant?

Bloeiperiode

Zomer

april tot mei

Boomsoorten

Boomsoorten waarbij deze boom graag staat

Geschikt voor zoogdieren?

giftig, 1 = ongeschikt, 5 = zeer geschikt

Zoogdier	Geschiktheid
Bevers
Dassen
Eekhoorn
Fret
Geit
Herbivore knaagdieren
Hert
Hond
Kat
Kip
Koe
Mens
Muis
Paard
Ree
Schaap
Varken
Vossen
Zwijn

Toelichting

Eetbaarheid

Giftig: Deze boom of struik is giftig voor zoogdieren en absoluut ongeschikt om te eten.

Zeer ongeschikt: Deze boom of struik is ongeschikt voor consumptie door zoogdieren en kan schadelijk zijn.
Ongeschikt: Deze boom of struik is meestal ongeschikt voor consumptie door zoogdieren en kan nadelige effecten hebben.
Matig geschikt: Deze boom of struik is in beperkte mate geschikt als voedsel voor zoogdieren, mogelijk met bepaalde risico's of beperkingen.
Geschikt: Deze boom of struik is over het algemeen geschikt als voedsel voor zoogdieren, met weinig tot geen risico's.
Zeer geschikt: Deze boom of struik is zeer geschikt als voedsel voor zoogdieren, veilig en van hoge voedingswaarde.

Koolstofattractie (kf)

(dg) (1,30m) van de grondvlakmiddenboom

Loofbomen (Kf = 0,48)

Opwarming

Deze boom is goed bestand tegen de opwarming (plus 3 graden) van ons klimaat en past in de toekomst van ons klimaat (hitte en droogte bestendig) en past in de toekomst ook goed in Nederland.

Zo ziet een volwassen Boom Wilg (Bittere) eruit

Bast bittere wilg

Zo ziet een Wilg (Bittere) in bloei eruit

Mannelijke katjes bittere wilg

Vrouwelijke katjes bittere wilg

Zo ziet het blad van een Wilg (Bittere) eruit

Blad bittere wilg